Hulpmaterialen
Opvulmaterialen
Met opvulmaterialen kan men littekens, plooien en oneffenheden egaliseren, zodat de huidplaat een goede aansluiting heeft.
Hiervoor zijn er diverse huidplaten, opvulringen en pasta´s verkrijgbaar.
Huidplaat
De huidplaat kan gebruikt worden als een beschermende tweede huid. De huidplaat beschermt de huid tegen irritaties, veroorzaakt door o.a. lekkages of tegen agressieve stoffen uit de stoma. De huidplaten hechten op alle soorten huid en kunnen heel goed op een vochtige, geïrriteerde huid worden geplakt.
Er zijn twee soorten huidplaten : Platte huidplaat, is geschikt voor ongecompliceerde stoma´s en een wat strakkere buik met niet te diepe plooien.
Bolle huidplaat : ( soft convex) is geschikt voor diepliggende stoma´s. De huidplaten bestaan in verschillende vormen (rond, vierkant, ovaal ) die allemaal even goed zijn. De een past soms beter op de buik. Ook zijn er platen die voorzien zijn van een pleisterrand. Die rand kan soms een gevoel geven van extra veiligheid.
Opvulringen
Opvulringen zijn huidvriendelijk, meestal gemaakt van hydrocolloid materiaal. Ze worden gebruikt om de huid rond de stoma goed af te sluiten en op deze manier te beschermen tegen bijvoorbeeld agressieve stoffen uit de stoma. Maar ze kunnen ook goed gebruikt worden om een plooi of kuiltje naast of onder de stoma op te vullen, zodat het stomamateriaal goed aansluit. De opvulringen zijn in verschillende maten leverbaar. Sommige opvulringen zijn vervormbaar zodat ze bij ovale stoma´s te gebruiken zijn.
Aandrukringen
Aandrukringen worden gebruikt bij diepliggende of verzonken stoma´s. Ze worden toegepast met tweedelig opvangsystemen. Door de aandrukking ontstaat een betere aansluiting tussen plaat en huid.
Pasta´s
Met pasta´s is niet allen de huid te egaliseren, maar ook een afdichting te bewerken tussen huidplaat en stoma en huid. De pasta´s zijn er met en zonder alcohol. Dit zorgt voor een waterdichte afsluiting. Alcohol op een geïrriteerde huid is pijnlijk. Is de huid geïrriteerd dan kan beter een pasta zonder alcohol worden toegepast. Deze pasta wordt meestal niet hard na het aanbrengen.
Indikkingsmiddelen
Er zijn diverse indikkingsmiddelen op de markt verkrijgbaar.
Dit materiaal dikt de ontlasting in het stomaopvangmateriaal in tot een gel. Het voordeel hiervan is dat het legen van het zakje gemakkelijker wordt, er minder kans bestaat op huidirritatie rond de stoma en de filter minder snel kan gaan lekken.
Bovendien biedt dit een geruster gevoel voor de nacht. Er bestaan verschillende varianten. Ieder zal voor zich uit moeten proberen welke het beste werkt in zijn of haar situatie.
Wegwerpzakjes en wegwerpgazen
Wegwerpzakjes en stomareinigingsmiddelen zijn speciaal bedoeld voor de stomaverzorging.
De stomareinigingsdoekjes zijn non-woven gaasjes. Niet iedereen gebruikt deze doekjes.
Het is ook goed mogelijk om de stoma te reinigen met zachte tissues of toiletpapier. Is het materiaal te hard dan ontstaan sneller bloedingen aan de stoma. Voor onderweg gebruiken stomadragers nog wel eens vochtige doekjes.
Dit is handig als er geen toiletpapier of water in de buurt is. Het is dan wel raadzaam doekjes zonder olie te gebruiken, anders blijft het stomamateriaal niet goed zitten. Wegwerpzakjes zijn speciale zakjes om het stomamateriaal in weg te gooien.
Afhankelijk van het soort zakje wordt er een knoop in gelegd of dichtgeritst. Er zijn ook stomadragers die luierafvalzakjes gebruiken, omdat hier een geurtje aan is toegevoegd. Geurtjes van het stomamateriaal vallen zo minder op.
Deze luierafvalzakjes zijn te koop bij de drogist of supermarkt.
Stansen
Een fabrikant levert meestal voorgestantste maten, maar het is ook mogelijk om een stans te bestellen. Op die manier kunt ge thuis uw huidplaten op uw maat stansen.
Ondersteunend materiaal: banden en broeken
Er zijn verschillende ondersteunende materialen verkrijgbaar die bedoeld zijn om het stomamateriaal op zijn plaats te houden, en ook soms als extra ondersteuning.
Een gordeltje : is een verstelbaar elastisch bandje van ca. 2,5cm breed. Het dient alleen om het stomamateriaal op zijn plaats te houden. Omdat het zo smal is heeft het minder effect dan een stomasteunband of een steunbroek. Gordels zijn er van verschillende merken en ze zijn niet allemaal bij elke soort opvangmateriaal te gebruiken.
Een steunbroek : is van elastisch materiaal en wordt vooral na een operatie gebruikt om voldoende steun aan het onderlichaam te bieden. Ook mensen die niet voldoende baat hebben bij een steunband kunnen ermee geholpen zijn.
De stomasteunband
Een stomasteunband is een open of dicht geweven band van elastisch katoen. De stomasteunband kan verschillende functies hebben. De band wordt soms gebruikt ter ondersteuning en kan worden ingezet om een breuk of prolaps te voorkomen. Daarnaast kan de band bij sporters worden toegepast als ondersteuning van de buik en ter bescherming van de stoma. Mensen die een slappe buik hebben kunnen er baat bij hebben.
De stomasteunband kan niet worden gebruikt bij mensen met longproblemen, omdat de extra druk van de band op de buik het doorademen bemoeilijkt. Er kan ook een overgevoeligheid zijn voor het materiaal: elastiek,latex en andere bestanddelen.
Er is een aantal merken steunbanden met elk hun eigen kenmerken die aansluiten op persoonlijke wensen en mogelijkheden. Over het algemeen zit er een opening in de band voor het opvangmateriaal. De opening is rondom verstevigd. Bij ileostoma en urostomapatiënten moeten steunbandages zonder opening niet te strak vastgezet worden, omdat de stoma de ontlasting of de urine niet voldoende in het zakje kan lozen.
Er zijn verschillende maten te verkrijgen :
De smallere banden worden preventief toegepast en ook gebruikt bij sport of voor het fixeren van het stomamateriaal.
Bredere banden : zijn er voor mensen met een prolaps, breuk of ernstige verzakking van de buikwand. De banden zijn aan te passen aan de omvang van de persoon.
Een steunband wordt liggend omgedaan, zodat bij het opstaan voldoende tegendruk ontstaat.
De stomaverpleegkundige of behandelend arts bepaalt of de steunband of steunbroek nodig is. Een band of een broek wordt allen voorgeschreven als de stoma haar definitieve vorm heeft gekregen, er geen lekkageproblemen meer zijn en het opvangmateriaal naar wens is.